توهم پايتخت گردشگري جهان اسلام برای اصفهان

 

مهم‌ترین و داغ‌ترین مسئله‌ای که امروز در اصفهان مطرح است، مبحث گردشگری خارجی و مشکلات زیرساختی پیرامون آن است.

اصفهان را از گذشته‌های دور نه تنها اهالی ایران که مردم جهان به عنوان مقصد سفر خود انتخاب می‌کردند. در حال حاضر حتی باوجود زیرساخت‌های نامطلوبی که سیستم گردشگری این شهر دارد، بازهم هرساله پذیرای تعداد قابل توجهی مسافر داخلی و خارجی است.

به گزارش قانون، این شهر در زمینه‌های اصلی اقتصادی و اجتماعی یکی از قطب‌های کشور به‌شمار می‌رود که می‌توان به قطب صنعتی، فرهنگی، گردشگری، معدنی و بازرگانی اشاره کرد. شاید همین امر باعث شده دولت آن را برخوردار بداند و مالیات‌هایی چند برابر بودجه استان برای آن ببرد.

اما اگر از بحث مالیات‌ها بگذریم، مهم‌ترین و داغ‌ترین مسئله‌ای که امروز در اصفهان مطرح است، مبحث گردشگری خارجی و مشکلات زیرساختی پیرامون آن است. این استان با وجود اینکه در تمامی زمینه‌های گردشگری پتانسیل‌های بالقوه‌ای دارد و چه از لحاظ ابنیه تاریخی و چه از حیث جذابیت‌های طبیعی حرفی برای گفتن دارد، اما سرمایه‌ای که از این صنعت برای اصفهان حاصل می‌شود، بسیار ناچیز است. جالب است بدانید، طبق آماری که از ورود و خروج گردشگران در دنیا اعلام شده، سهم ایران تنها سی‌وسه صدم درصد است و این رقم به تنهايی بسیاری از نقاط ضعف گردشگری خارجی ایران را نشان می‌دهد.

محمدرضا لعلي كارشناس امور اقتصادي و گردشگري درباره خبر «اصفهان یکی از گزینه‌های پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال 2017» به «قانون» مي‌گويد:  بعید می‌دانم اين اتفاق رخ دهد، البته گزینش اصفهان به عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام آرزوی همه مردم است اما با وضعیت موجود چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.

  سرانه پايين هتل در اصفهان
او مهم‌ترین دلیل را نبود زیرساخت‌های مطلوب می‌داند و مي‌گويد: سه مشکل اساسی وجود دارد که عمدتا زیرساختی است و تا این سه مورد سامانی نگیرند،نمی‌توان به توسعه گردشگری در اصفهان یا ایران امید بست. اولین مورد، بحث اماکن اقامتی گردشگران و به اصطلاح هتلداري است که سرانه استان اصفهان در این زمینه نسبت به کشور وضعیت خوبی ندارد و این در حالی است که جاذبه‌های گردشگری اصفهان اعم از میراث فرهنگی، صنایع‌دستی، اکو توریسم و ... بسیار زیاد است.

  «توریسم سلامت» را دریابیم
لعلی به یکی از مباحث گردشگری به نام توریسم سلامت و بي‌توجهي به اين بخش اشاره مي‌كند و مي‌افزايد: در اصفهان پتانسیل توریسم سلامت بسیار بالاست. برای نمونه بانک سلول‌های بنیادی یا مرکز ناباروری که در این شهر وجود دارند، از برجسته‌ترین مراکز تحقیقاتی و پزشکی خاورمیانه است. اگر مثلا به مرکز ناباروری مراجعه کنید، می‌بینید حداقل از هر 10 بیمار سه نفرشان از حوزه خلیج‌فارس و کشورهای عربی هستند. نکته اینجاست که این افراد بدون هیچ زحمتی برای ما، دلار و ارز وارد می‌کنند و در کنار درمان بیماریشان حداقل چند روزی در شهر گردش می‌کنند و بالاخره در شهر هزینه می‌پردازند. همین امر ایجاد شغل می‌کند. اما بحث اینجاست که برای تحقق توریسم سلامت زیرساخت‌هایی لازم است که ما نداریم.

  سیستم بانکی ایران گردشگر را دچار مشکل می‌کند
لعلی نبود زیرساخت مجازی را از دیگر عوامل پیشرفت نکردن صنعت گردشگری خارجی عنوان می‌کند و در این رابطه می‌گوید:« این نوع زیرساخت سیستم‌های بانکی و موسسه‌های توریستی که خدمات الکترونیکی می‌دهند را شامل می‌شود. این موسسات به صورت اینترنتی از کشور مبدا کارهای جذب توریست، رزرو هتل، اخذ ویزا، تهیه بلیت و ...  را انجام می‌دهند و آنها را مثلا به اصفهان می‌آورند و سپس با برگزاری تور آنها را در سطح شهر می‌گردانند. اما چنین موسسه‌ای در ایران وجود ندارد و موسساتی که الان فعالیت می‌کنند، معکوس عمل کرده و از ایران به کشورهای دیگر توریسم ایرانی می‌فرستند!»

وی پیرامون زیرساخت‌های بانکی می‌گوید: برای یک گردشگر خارجی ابتدا امنیت جانی و سپس امنیت مالی اهمیت دارد. خب امنیت جانی که در ایران هست، آیا سیستم‌های بانکی ایران می‌توانند پاسخگوی نیاز آنان باشند؟ مسلم است که نه، چون آن گردشگر خارجی به خاطر تحریم‌ها نمی‌تواند از کارت اعتباری خود در ایران استفاده کند. متاسفانه ایران از نظر شاخص بانک الکترونیک یا همان ATM در بین 149 کشور، صد و چهل و نهمی است. لذا با این تفاسیر گردشگر مجبور می‌شود به صورت نقدی دلار حمل کند و این کار باعث نداشتن احساس امنیت مالی خواهد شد که این احساس گردشگر را از آمدن به ایران باز می‌دارد.

  جای خالی «منشور اخلاقی گردشگری» در ایران 
علیرضا لعلی در ادامه به زیرساخت‌های قانونی ایران نیز اشاره می‌کند و قوانینی که در زمینه گردشگری خارجی عنوان شده را دارای تناقضات بسیار می‌داند: سازمان ملل در سال 1999 منشور اخلاقی گردشگری را تدوین کرد که 115 کشور دنیا آن را پذیرفتند. این منشور 10 اصل دارد که مباحث امنیت، احترام متقابل و فرهنگی را شامل می‌شود. برای همین نمی‌توانیم چیزی را به گردشگر خارجی تحمیل کنیم و در عین اینکه آنها به فرهنگ ما احترام می‌گذارند، ما هم باید به باید و نبایدهای آنان احترام بگذاریم. حال تدوین منشور اخلاق گردشگری در ایران بسیار مهم و حیاتی است. اما شاهدیم که مثلا کمیسیون فرهنگی مجلس می‌آید و لایحه امر به معروف و نهی از منکر گردشگر خارجی را در صحن علنی عنوان می‌کند و این کار شاید کاهش گردشگر را به دنبال داشته باشد.